Haptonomische zwangerschapsbegeleiding

Een van de mogelijkheden als u een zwangerschapscursus wilt gaan volgen is een begeleiding (cursus) op basis van Haptonomie.De Haptonomie gaat ervan uit dat ouders al vóór de bevalling een relatie kunnen opbouwen met hun kind.
Zowel de moeder als haar partner wordt namelijk geleerd hun ongeboren kind met de handen te omvatten, te voelen om er op die manier contact mee te maken.
Dat voelen en contact maken gaat niet zomaar. Veel mensen voelen te ‘denkend’ waarbij ze met de vingers prikkend en duwend in de buik de baby proberen te zoeken. Deze manier van aanraken voelt voor de baby niet prettig aan, waardoor de baby zich zal afwenden en zich dus niet laat voelen.

Het begin van deze Haptonomische zwangerschapsbegeleiding is er daarom op gericht dat ‘denkende’ of ‘rationele’ voelen om te zetten in het ‘affectieve’ voelen. Hierdoor voelt het kind zich veilig en zal zich naar zijn of haar ouders toe wenden. Deze manier van aanraken nodigt het kind uit om de hand van de ouders te volgen. Zo kunnen de partners hun kind op een gegeven moment al in de buik geruststellen en laten voelen dat het kind gewenst is.

Uitleg over de verschillende stadia van de bevalling is natuurlijk ook onderdeel van de zwangerschapsbegeleiding. Met behulp van de Haptonomie wordt de vrouw zich zo bewust gemaakt van haar lichaam dat ze er naar kan ‘luisteren’. Hierdoor zal ze vooral gericht zijn op het openen van haar bekkenbodem en het loslaten van haar kind. Ze is daarom naar beneden toe gericht, het ademen gebeurt dan zo natuurlijk mogelijk. Gaat de concentratie echter naar de ademhaling dan leidt dat af van het ‘voelend’ luisteren.

Zowel tijdens de zwangerschap als bij de bevalling speelt de partner een belangrijke rol. De partner leert hoe door middel van aanraken de pijn van de weeën verzacht kan worden. Noem het maar een ‘aaien over de zere plek’. Hierdoor kan de vrouw zich beter ontspannen. Deze samenwerking versterkt het contact tussen de beide partners. Door je niet te verzetten, maar juist de pijn tegemoet te treden leert de vrouw beter met de pijn om te gaan. Tijdens de persweeën zal ze zich helemaal richten op het openen van haar lichaam om de baby geboren te laten worden. Hiervoor zoekt de  vrouw een houding waarbij de kracht van de weeën zoveel mogelijk benut wordt. Ze voelt hoeveel kracht ze nodig heeft. Het persen gebeurt dan niet uit alle macht, want teveel kracht zetten kan de spieren doen verkrampen waardoor de bekkenbodem zich juist sluit.

Wanneer van tevoren bekend is dat de bevalling in het ziekenhuis plaatsvindt, waar een vrouw misschien eerder wordt afgeleid dan in haar eigen omgeving, zullen de partners daar anders op worden voorbereid, er wordt dan meer gekeken naar wat er in een ziekenhuis situatie mogelijk is. Een van de belangrijkste aspecten van de Haptonomie is dat door deze affectieve wijze van omgaan met de baby en met elkaar de onderlinge band gestimuleerd wordt. Direct na de geboorte is de baby al open en zoekt zelf contact. De partners zullen er al veel meer mee vertrouwd zijn, ze ‘kennen’ hun baby al van tijdens de zwangerschap. Recent onderzoek aan de Rijksuniversiteit Utrecht heeft nog eens bewezen dat de baby de ouders ook herkent. Omdat elk ouderpaar verschillend is wordt de cursus individueel gegeven. De totale begeleiding bestaat uit zes sessies van één uur elk. De zwangerschapsbegeleiding begint ongeveer in de twintigste week van de zwangerschap: zodrade baby in de buik voelbaar is, kan er een eerste afspraak gemaakt worden. Er zijn vijf begeleidingen vóór de bevalling en één na de bevalling.

Tijdens deze samenkomsten is er alle ruimte voor alle andere vragen met betrekking tot de zwangerschap, de veranderende partnerrelatie, de geboorte en de eerste tijd na de bevalling.Soms vragen stellen om deze vorm van zwangerschapsbegeleiding te combineren met andere vormen van begeleiding, ik raad dit altijd af! Haptonomische Zwangerschapsbegeleiding is heel anders gericht dan de meer traditionele benaderingen welke veel meer gericht zijn op effectiviteit en bij de Haptonomische begeleiding gaat het nu juist om het affectieve contact tussen de partners onderling en tussen de partners en hun groeiende, nog ongeboren, kind.

Omdat Haptonomische Zwangerschapsbegeleiding naast een voorbereiding op de bevalling ook een vorm is van Relatiebegeleiding komt het ook steeds vaker voor dat ouders vragen om in de eerste levensjaren van hun kind nog met een door hun zelf te bepalen regelmaat, terug te mogen komen, er is dan sprake van Relatiebegeleiding tussen ouders en het kind.

Klik ook eens op: “onderzoek bevallingsbeleving“ samen met een aantal collega Haptonomisch Zwangerschapsbegeleiders verzamelen wij gegevens voor een wetenschappelijk onderzoek naar de effecten van onze begeleiding bij zwangeren met een meer dan normale angst voor de bevalling. Wanneer iemand angstig is bestaat de kans dat mogelijk gevoelsmatig je er niet bij betrokken wilt zijn; terwijl gevoelsmatige betrokkenheid juist een belangrijke bijdrage kan leveren aan het goede verloop van de bevalling en ook voor een goed/positief belevingsgevoel achteraf. Daarnaast is het ook van belang om de verloskundige en/of gynaecoloog hiervan op de hoogte te stellen.

Het spreekt voor zichzelf dat mijn praktijk erkend en geregistreerd is bij de Ver. van Haptonomisch Zwangerschapsbegeleiders, daarnaast geef ik van tijd tot tijd supervisie aan studenten van de cursus die opleidt tot Haptonomisch Zwangerschapsbegeleider aan de Academie voor Haptonomie te Doorn en volg ik nog regelmatig na en bijscholing.